Ustawa o fundacjach rodzinnych podpisana przed Prezydenta

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o fundacji

rodzinnej, która jest nowym rozwiązaniem w polskim prawodawstwie. Umożliwia ona zachowanie własności firm rodzinnych na przyszłe pokolenia oraz zatrzymanie kapitału w kraju.  

Droga legislacyjna ustawy

Ustawa o fundacji rodzinnej została przyjęta przez Sejm w grudniu ubiegłego roku, po tym, jak Senat złożył kilkadziesiąt poprawek, w większości

doprecyzowujących jej zapisy. Przepisy mają ułatwić rodzinnym firmom działanie po śmierci właściciela lub po jego przejściu na emeryturę, a także zapewnić im korzystne reguły dziedziczenia majątku. 12 stycznia ustawa została przyjęta przez sejm i przekazana do podpisu Prezydenta RP.

Poprawki przyjęte przez Sejm

Podpisana przez Prezydenta ustawa o fundacjach rodzinnych przewiduje przeprowadzenie przez rząd oceny jej działania, po 3 latach od daty jej wejścia w życie. Jedna z przyjętych poprawek dotyczyła rozwiązania fundacji rodzinnej i wskazuje, że sankcja ta powinna być skutkiem niedokonania przez fundatora lub zarząd stosowanego zgłoszenia w terminie, a nie samego faktu niewpisania fundacji rodzinnej do rejestru. 

Waldemar Buda, szef resortu rozwoju, zaznaczył podczas debaty sejmowej, że ich celem ma być zapewnienie ochrony majątku i jego utrzymanie w jednych rękach zgodnie z wolą określoną przez fundatora.  Wyraził przekonanie, że dzięki projektowanemu rozwiązaniu firma będzie mogła kontynuować swoją działalność na przestrzeni kilku pokoleń. 

Bariera zachowkowa

Według ustawy fundacje rodzinne są uprawnione do prowadzenia siedmiu rodzajów działalności gospodarczej, w tym:

• zbywania mienia, którego jest posiadaczem lub właścicielem, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
• najmu, dzierżawy lub udostępniania na innej podstawie mienia, którego jest posiadaczem lub właścicielem;
• przystępowania i uczestnictwa w spółkach handlowych, funduszach inwestycyjnych, spółdzielniach oraz podmiotach o podobnym charakterze mających swoją siedzibę w kraju lub za granicą;
• nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
• udzielania pożyczek spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały lub akcje,
• spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik, a także beneficjentom;
• obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji;
• prowadzenia przedsiębiorstwa w ramach gospodarstwa rolnego.

Idea fundacji rodzinnej

Większość firm w Polsce to przedsiębiorstwa rodzinne. W obecnym stanie prawnym właściciele tychże przedsiębiorstw mają ograniczone pole manewru w odniesieniu do sukcesji, gdyż mogą oni jedynie przekazać swoją firmę swoim następcom prawnym. Istnieje jednak ryzyko, że interesy prywatne wybranej osoby lub osób nie będą zbieżne z interesami firmy. Do tej pory polskie prawo nie było wystarczająco sprecyzowane, aby uchronić działalność przed rozdrobnieniem lub zapewnić jej ciągłość w przypadku braku chęci następców do kontynuowania jej prowadzenia. W związku z tym pojawiły się postulaty przedsiębiorców o wprowadzenie rozwiązania ułatwiającego sukcesję oraz pozwalającego na pogodzenie tych interesów. Więcej w artykule Fundacja rodzinna – nowa instytucja w polskim prawie.